Henryk Jarosiewicz

Tekst referatu wygłoszonego na VI Ogólnopolskiej Konferencji Nauczycieli i Wychowawców: Pedagogika klasyczna wobec wyzwań współczesności, Aula Stefana Kard. Wyszyńskiego KUL Lublin, 10 III 2007.
Druk w: „Cywilizacja”, nr 22/2007, str. 63.
W referacie pt. „Sytuacja wychowawcza we współczesnej szkole” autor wskazuje,
iż kształtująca się dziś sytuacja szkoły sprzyja rozwojowi postaw subiektywizmu i
indywidualizmu, co bezpośrednio godzi w jej misję wychowawczą. Jedną z przyczyn tego stanu
jest coraz większy wpływ psychologii na edukację. Z jednej strony wnosi ona pozytywny wkład
w myślenie o wychowaniu przez wskazywanie na subiektywność ludzkich przeżyć, w tym na
podmiotowość osoby ludzkiej. Z drugiej strony ów coraz bardziej świadomy siebie podmiot jest
pozbawiony odniesienia do świata wartości i ma coraz większe trudności ze sprawczym
kierowaniem swoim losem. Subiektywność bez obiektywnych zasad staje się subiektywizmem,
którego owocem jest tak dziś rozpowszechniony resentyment wobec kultury. Wychowanie
przestaje być transmisją wartości kulturowych, zanika zdolność uczestnictwa w kulturze i
czynnego jej rozwijania. Miejsce klasycznie rozumianego wychowania zajmują techniki
komunikowania się. Owocem tego klimatu jest odchodzenie od kształtowania charakteru,
negatywistyczne nastawienie do autorytetu i posłuszeństwa w szkole, ze wszystkimi tego
konsekwencjami.